Dastavej - दस्तावेज़ | मोडी लिपी

मोडी लिपी शिकताना आरंभी भरपूर लेखन सरावाची आवश्यकता असते. आज हस्ताक्षर दिनाच्या निमित्ताने माझ्या सराव वहीचा हा व्हिडिओ.

लिप्यंतरासाठी येणाऱ्या दस्तऐवजांमध्ये कधी-कधी असे योगायोगदेखील आढळतात. आज ख्रिस्ती दिनर्शिकेनुसार तारीख आहे २१ जानेवारी २०२२ आणि हा दस्तऐवजदेखील २१ जानेवारीलाच लिहिला गेला होता. आज ह्या दस्तऐवजाला बरोबर ९७ वर्षे पूर्ण झाली.

‘काप दापोली’ असा उल्लेख मोडी कागदपत्रांमधून आढळतो. काप दापोली म्हणजे कॅम्प दापोली. ब्रिटिशांनी दापोली येथे जे लष्करी ठाणे वसवले त्याला कॅम्प दापोली म्हणत. त्याचाच अपभ्रंश म्हणजे काप दापोली.

महाराष्ट्रात देवनागरी लिपीचा वापर सुरू असताना मोडी लिपीची गरज का भासली? मोडी लिपीचा शोध कोणी लावला? अश्या काही प्रश्नांची उत्तरे ह्या व्हिडिओत दिलेली आहेत.

अन = आणखी, शिवाय अन = अन्य, दुसरा आनवस्त्र = अन्नवस्त्रे. उपजीवीकेची सोय, पोटापाण्याची व्यवस्था. आनभऊन = अनुभवून. आनंद घेऊन, उपभोग घेऊन. वरील दोन्ही उदाहरणांत ‘आन’ म्हणजे शपथ (“तुला देवाची आण आहे”) असा शब्दप्रयोग अपेक्षित नाही. ‘आन’ ह्या शब्दाचे मराठी बोलीभाषांमध्ये अनेक अर्थ होतात. ‘आणि’ ह्या सम्मुचयबोधक उभयान्वयी अव्ययाचा ‘अन्‌’ ह्या प्रमाणेच ‘आन’ हा देखील एक अपभ्रंश आहे.